Καρναβαλιστές επί Όθωνος αντί για χαρτοπόλεμο «εκτόξευαν» από τα μπαλκόνια δημητριακά

του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά.

Στα χρόνια του Όθωνα οι άνθρωποι του Παλατιού και οι πλούσιοι ομογενείς που βρέθηκαν στην Αθήνα φρόντιζαν να γιορτάζουν τις Απόκριες συνδυάζοντας τον κοσμοπολιτισμό τους με τα λίγα μέσα που διέθεταν στη μικρή ελληνική πρωτεύουσα. Οι λαϊκές τάξεις, όμως, συνέχιζαν να διαμορφώνουν τις συνήθειες περνώντας ομαλά και σταδιακά από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας στα χρόνια της ελεύθερης ζωής. Οι πρώτοι συγκροτούσαν τις δυνάμεις εκείνες που αργότερα μετεξελίχθηκαν στην αστική τάξη και οι δεύτεροι συνωστίζονταν στα στενοσόκακα του Ψυρρή, της Πλάκας και της Βλασσαρούς. Υπήρχαν βέβαια και οι περιπτώσεις των ελάχιστων ντόπιων αθηναϊκών αρχοντικών οικογενειών, εκπρόσωποι των οποίων πλαισίωναν την ανερχόμενη αστική τάξη.

Στα πρώτα χρόνια της απελευθερωμένης Αθήνας λίγες χιλιάδες κάτοικοι πλημμύριζαν τις μικρές ρούγες και τα πλατώματα που συνωστίζονταν γύρω από την Ακρόπολη. Χαρές και πανηγύρια στο εσωτερικό των σπιτιών και στις αυλές και μικρές ομάδες αναλάμβαναν δράση. Περίεργα, άκομψα, αλλά αγνά και κυρίως αυθόρμητα. Μασκαρεμένοι και μη τριγυρνούσαν στα δρομάκια πετώντας στα παράθυρα, όπου στεκόταν ο θηλυκόκοσμος, άβραστα φασόλια, ρύζι, κριθάρι και καλαμπόκι! Τη θέση των δημητριακών πήρε αργότερα ο περίφημος χαρτοπόλεμος. Και στα παιδιά, στη «μαρίδα» που τους έπαιρνε στο κατόπι, πετούσαν ζαχαρωτά, τα οποία είχαν φροντίσει να γεμίσουν με πιπέρι. Τα έτρωγαν και μόρφαζαν ανάλογα προκαλώντας γέλιο και ευθυμία.

Απ’ την άλλη, στο πρόχειρο Παλάτι της πλατείας Κλαυθμώνος, οι Απόκριες γιορτάζονταν με χορό ή επίσκεψη στο ένα και μοναδικό θέατρο της πόλης. Εκεί συναντιούνταν οι κυρίες επί των τιμών της βασίλισσας Αμαλίας «με παρισινάς περιβολάς άκρας φιλοκαλλίας και κατά τον τελευταίον συρμόν» και νεωτερίζουσες Ελληνίδες με «πλουσίας εκ μετάξης αμφιέσεις μετά συνδυασμού αλλοκότου χρωμάτων και ατεχνίας κατασκευασμένας»! Ο εξευρωπαϊσμός είχε αρχίσει.

ΠΗΓΕΣ – ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
Είναι γνωστό πως το μεγαλύτερο μέρος των δημοσιεύσεων στην εφημερίδα μας αλλά και στον ιστότοπο www.mikros-romios.gr στηρίζεται σε αδημοσίευτες πηγές και είναι προϊόν πρωτογενούς έρευνας.
Επειδή δεν είναι δυνατόν να παρατίθενται παραπομπές, λόγω του δημοσιογραφικού χαρακτήρα των δημοσιεύσεων, οι ερευνητές που επιθυμούν να εντρυφήσουν περισσότερο στα δημοσιευόμενα θέματα μπορούν να επικοινωνούν με το Τμήμα Αρχειακών Μελετών του «Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών - Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία» (Tηλ: 210-3426833 και 210-3231397) ή ηλεκτρονικά (info@mikros-romios.gr), ώστε να ενημερώνονται για παραπομπές ή να συλλέγουν συμπληρωματικές πληροφορίες.