Μελέτες ατελείωτες!

Όταν ένα σύστημα αποτυγχάνει, περισσότερες της μίας φοράς, τότε δεν δικαιολογείται η χρήση του. Ο λόγος περί των διαγωνισμών και των περιλάλητων σχεδίων, τα οποία κατήντησαν τις πλατείες μας όπως είναι σήμερα, με πρώτη την πολύπαθη πλατεία Ομονοίας. Καλοί οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί και ακόμη καλύτεροι οι επιστήμονες που συμμετέχουν σε αυτούς. Πλην όμως, σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις που σημειώθηκαν την τελευταία εικοσαετία, δεν ευοδώθηκαν οι ελπίδες, τα όνειρα και οι στόχοι τους. Μας παρέδωσαν κοινόχρηστους χώρους που δεν ταιριάζουν στο αθηναϊκό περιβάλλον, αλλοιώνουν την εικόνα και τη λειτουργία της πόλης και δεν γίνονται αποδεκτοί από το κοινωνικό σύνολο.

Αυτή η εμμονή της κεντρικής διοίκησης να παρεμβαίνει –τις περισσότερες φορές αυθαιρέτως και παρανόμως– με έργα στην πρωτεύουσα, προκειμένου να παρουσιάσει εύκολο και γρήγορο έργο και να δράξει καρπούς δημοφιλίας, έχει κοστίσει στην πόλη ακριβά. Είναι μία τακτική που έχει τις ρίζες της στα χρόνια του Όθωνα και αποτελεί την πηγή των μεγαλύτερων δεινών που υφίσταται η πόλη, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της. Ανέκαθεν, όποιος ήθελε να παρουσιάσει έργο αποφάσιζε να αλλάξει την πλατεία Ομονοίας, την πλατεία Συντάγματος κ.ά.

Τελευταία, δε, ακούσαμε και την απόφαση της κεντρικής διοίκησης να ασχοληθεί –μεταξύ άλλων– και με τη συνοικία Γεράνι. Την πολύπαθη αυτή συνοικία, η οποία, αφού αφέθηκε στην τύχη της να γίνει βορά των εκατοντάδων αλόγιστων χρήσεων και των ακόμη περισσότερων αλλοδαπών που την κατέκλυσαν, τώρα θα δεχτεί και τις υπηρεσίες των μελετητών, οι οποίοι και θα κοστίσουν πολύ περισσότερο απ’ όσα χρειάζονται για να γίνουν άμεσες και κατεπείγουσες παρεμβάσεις. Αντί να σπεύσουμε να περιθάλψουμε τους χρήστες που σέρνονται στους δρόμους εγκαταλελειμμένοι, να βάλουμε τάξη στο παράνομο εμπόριο, να εξαφανίσουμε τη διακίνηση των ναρκωτικών και την πάσης φύσεως πορνεία που γίνονται σε κοινή θέα, να εκκενώσουμε τα κτίρια που αποτελούν εστίες μόλυνσης, αναλωνόμαστε σε μεγαλεπήβολα σχέδια και μελέτες…

Και όλα αυτά όταν επί πολλά χρόνια παραμένουν στα συρτάρια αραχνιασμένες και ανεκμετάλλευτες δεκάδες μελέτες, ορισμένες από τις οποίες –όπως αυτές των χρήσεων γης– έχουν ήδη χάσει την αξία τους… Εν πάση περιπτώσει βασικό προαπαιτούμενο οιασδήποτε παρέμβασης είναι η ακριβής καταγραφή της ιστορικής εξέλιξης κάθε περιοχής, ώστε να ερμηνευθούν τα γεγονότα και να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος. Να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί κάθε κομμάτι γης, τον τρόπο που επικοινωνεί με τα υπόλοιπα, τον ρόλο που διαδραμάτισε σε προηγούμενες εποχές, τις πολεοδομικές και κτιριακές του αξίες και λεπτομέρειες, τα περιβαλλοντικά του χαρακτηριστικά κ.λπ.

Ας δώσουμε τέλος και σ’ αυτά τα φαινόμενα…