Ο… μέθυσος Αγαμέμνων που αναστάτωσε την αποκριάτικη Αθήνα το 1877

του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά.

Η αποκριάτικη Αθήνα του 1877 είχε την τιμητική της στο περιοδικό «The Illustrated London News», το οποίο δημοσίευσε ένα εξαιρετικό ρεπορτάζ για την ελληνική πρωτεύουσα. Όσοι είχαν τα μέσα περιπλανιόνταν στην πόλη με αμάξια, οι πιο φτωχοί νοίκιαζαν ένα κάρο, ενώ οι περισσότεροι τριγυρνούσαν μεταμφιεσμένοι στους δρόμους. Τα παιδιά κυκλοφορούσαν με πολύχρωμες φορεσιές, ενώ τα πλέον αγαπημένα θέματα φαίνεται πως ήταν η μεταμφίεση των ανδρών σε Τούρκους και των γυναικών σε Τουρκάλες. Χαρακτηριστικό στοιχείο της ανατολίτικης μεταμφίεσης ήταν το τουρμπάνι· σε μορφή μάλιστα η οποία σχεδόν είχε εξαφανιστεί και δεν φοριόταν ούτε στο ευρωπαϊκό κομμάτι της Τουρκίας.

Άλλοι ντύνονταν με τομάρια αρκούδας, ενώ ήδη ο ξυλοπόδαρος είχε αναλάβει δράση στα αποκριάτικα πανηγύρια. Ανάμεσα στο πλήθος έβρισκε κανείς και πολλούς φουστανελοφόρους, οι οποίοι στους ξένους φάνταζαν ως μέρος της γενικότερης εορταστικής ατμόσφαιρας. Πάντως, τα παράθυρα και τα μπαλκόνια ήταν γεμάτα από κόσμο που παρακολουθούσε την κίνηση στον δρόμο, τη διάθεση και το κέφι των περαστικών. Με τη δύση του ήλιου οι δρόμοι άδειαζαν, για να μεταφέρουν οι παρέες το κέφι τους στα σπίτια, τραγουδώντας και χορεύοντας. Αυτό που επισήμαινε ο συντάκτης του άρθρου στο περιοδικό ήταν ότι στους δρόμους δεν κυκλοφορούσαν γυναίκες με μάσκες.

Πάντως, το σχετικό ρεπορτάζ σημείωνε και μια «παραφωνία». Ήταν η εποχή που δημοσιεύονταν κείμενα για τα ευρήματα του Σλίμαν στις Μυκήνες. Κάποιος Αθηναίος –ο οποίος φέρεται ως ευθυμογράφος– φόρεσε μια περικεφαλαία σαν εκείνη του Αγαμέμνονα και, διακωμωδώντας προφανώς τις ανακαλύψεις του Σλίμαν, κυλιόταν ακόμη το επόμενο πρωί μεθυσμένος στους δρόμους της πόλης. Το χαρακτικό που αναδημοσιεύουμε είναι χαρακτηριστικό της ευθυμίας στην οποία βρισκόταν ο… σύγχρονος Αγαμέμνων με φόντο την Ακρόπολη.