Στα δικαστήρια η «Κοιμωμένη» του Χαλεπά

του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά.

Μάλλον η πλέον ιδιότυπη και χωρίς προηγούμενο στα δικαστικά χρονικά δίκη πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο 1950, σε έναν τάφο του Α΄ Νεκροταφείου Αθηνών! Δεν ήταν βεβαίως ένα τυχαίο μνήμα, αλλά εκείνο της «Κοιμωμένης» του Γιαννούλη Χαλεπά (1851-1938). Ο Τήνιος γλύπτης φιλοτέχνησε το έργο παραδίδοντας στην αιωνιότητα τη Σοφία Αφεντάκη (1855-1873), γόνο γνωστής οικογένειας της Κιμώλου, που έφυγε πρόωρα από τη ζωή χτυπημένη από φυματίωση. Επάνω λοιπόν από αυτό το μνήμα παρατάχθηκαν δικαστικοί, δικηγόροι, ενάγοντες, εναγόμενοι και πολλοί περίεργοι.

Διάδικοι ο Στρατηγός Χατζημιχάλης, εξ αγχιστείας απόγονος της οικογένειας Αφεντάκη, και εκπρόσωποι του Δήμου Αθηναίων. Αντικείμενο της δίκης το αίτημα του πρώτου να μεταφερθεί η περίφημη «Κοιμωμένη» στην Τήνο, πατρίδα του δημιουργού της, διότι κινδύνευε από φυσικές φθορές και δολιοφθορές. Κάποιος διεστραμμένος είχε ρίξει «άκουα φόρτε» στο γλυπτό, προκαλώντας σοβαρές βλάβες στην επιφάνειά του.
«Η Κοιμωμένη είναι περιουσία μου και θα έρθω να την πάρω διά της βίας», απειλούσε ο Στρατηγός.

Τις απόψεις του Στρατηγού υποστήριζαν προσωπικότητες όπως ο καταγόμενος από την Τήνο γλύπτης και Καθηγητής του ΕΜΠ Αντώνης Σώχος (1888-1975), ενώ τον Δήμο εκπροσωπούσαν υπηρεσιακοί παράγοντες. Αποκαλύφθηκε δε, κατά τη διάρκεια της υπαίθριας δίκης, ότι ο Στρατηγός είχε καταστρώσει και σχέδιο να απαγάγει νύχτα την «Κοιμωμένη»!

Ωστόσο, το δικαστήριο χάλασε τα σχέδιά του, αποφασίζοντας ότι το έργο δεν μπορεί να αποσπαστεί από τον τάφο, οι κληρονόμοι δεν είχαν δικαίωμα ν’ απομακρύνουν το άγαλμα από τη θέση του και υποχρεώθηκαν να καταβάλουν και 250.000 δραχμές για τα έξοδα της δίκης.

Όσο για την ωραία «Κοιμωμένη», υπέστη έκτοτε και άλλους βανδαλισμούς απασχολώντας τις αρμόδιες υπηρεσίες για τους τρόπους προστασίας της…

ΠΗΓΕΣ – ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
Είναι γνωστό πως το μεγαλύτερο μέρος των δημοσιεύσεων στην εφημερίδα μας αλλά και στον ιστότοπο www.mikros-romios.gr στηρίζεται σε αδημοσίευτες πηγές και είναι προϊόν πρωτογενούς έρευνας.
Επειδή δεν είναι δυνατόν να παρατίθενται παραπομπές, λόγω του δημοσιογραφικού χαρακτήρα των δημοσιεύσεων, οι ερευνητές που επιθυμούν να εντρυφήσουν περισσότερο στα δημοσιευόμενα θέματα μπορούν να επικοινωνούν με το Τμήμα Αρχειακών Μελετών του «Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών - Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία» (Tηλ: 210-3426833 και 210-3231397) ή ηλεκτρονικά (info@mikros-romios.gr), ώστε να ενημερώνονται για παραπομπές ή να συλλέγουν συμπληρωματικές πληροφορίες.