Τέσσερις ενδιαφέρουσες εκλογικές αναμετρήσεις (1986-1998)

Το 1985 ξεκίνησε η δεύτερη κυβερνητική τετραετία του ΠΑΣΟΚ, το οποίο στις εκλογές εκείνου του έτους (Ιούνιος) επικύρωσε τις τακτικές επιλογές και την ηγεμονική θέση του στο πολιτικό σκηνικό. Κατόρθωσε να εξασφαλίσει ποσοστό 45,8% και 161 έδρες, ενώ η Νέα Δημοκρατία με τον νέο πρόεδρό της (Κωνσταντίνο Μητσοτάκη) ποσοστό 40,8% (126 έδρες).

Η οικονομική πολιτική των προηγούμενων ετών είχε προκαλέσει δεινή κατάσταση. Η κυβέρνηση θέσπισε την περίφημη «πολιτική λιτότητας», επηρεάζοντας τις τριακοστές δημοτικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Οκτώβριο 1986.

Η επιλογή της Νέας Δημοκρατίας να προτάξει προβεβλημένα στελέχη της ως υποψηφίους Δημάρχους στους Δήμους Αθηναίων, Θεσσαλονίκης και Πειραιώς άνοιγε μια νέα σελίδα στον χώρο της Αυτοδιοίκησης. Έκτοτε, η τακτική αυτή υιοθετήθηκε από τα κόμματα και απέβη, τελικά, σε όφελος των τοπικών κοινωνιών. Από τότε άλλαξαν εντυπωσιακά τα οικονομικά μεγέθη και η παρεμβατικότητα του Δήμου σε ουσιώδη ζητήματα.

Το 1986 τις εκλογές κέρδισε ο Μιλτιάδης Έβερτ, έχοντας απέναντί του τον επί οκταετία Δήμαρχο Δημήτρη Μπέη, τον παραδοσιακό αριστερό και «αυτοδιοικητικό» Θεόδωρο Κατριβάνο και τον οικονομολόγο Ιωάννη Αβέρωφ, επιλογή της Δημοκρατικής Ανανέωσης (ΔΗ.ΑΝΑ.) του Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου. Πάντως, το βλέμμα όλων φαίνεται πως ήταν στραμμένο στη Βουλή· Μιλτιάδης Έβερτ και Δημήτρης Μπέης δεν ολοκλήρωσαν τη θητεία τους και παραιτήθηκαν μετά την εκλογή τους ως βουλευτών, ενώ την ίδια οδό ακολούθησαν 7 ακόμη μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, δηλαδή το 1/4 του Σώματος! Το φιλόδοξο πρόγραμμα του Μιλτιάδη Έβερτ και του συνδυασμού του συνεχίστηκε και από τις επόμενες δημοτικές αρχές.

Δύο φιλαθήναιες προσωπικότητες πρωταγωνίστησαν στις δημοτικές εκλογές του 1990: Αντώνης Τρίτσης και Μελίνα Μερκούρη. Το βαρύ κλίμα της εποχής –ο Ανδρέας Παπανδρέου έδινε μάχη για τη ζωή του στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο και ο Μένιος Κουτσόγιωργας φυλακιζόταν στον Κορυδαλλό ως «ύποπτος φυγής»– δεν επηρέασε άμεσα τις εκλογές εκείνες, ο οποίες διεξήχθησαν σε πρωτόγνωρο κλίμα «πολιτικού πολιτισμού». Ο Αντώνης Τρίτσης εκλέχθηκε με ποσοστό 50,1% καταλαμβάνοντας 25 έδρες.

Οι επόμενες εκλογές (Οκτώβριος 1994) διεξήχθησαν ενώ το ΠΑΣΟΚ είχε καταλάβει ξανά την εξουσία. Επέλεξε, λοιπόν, ένα από τα σημαντικά στελέχη του, τον Θεόδωρο Πάγκαλο, προκειμένου να κατακτήσει τον πρώτο δήμο της χώρας, ενώ η Νέα Δημοκρατία επέλεξε ένα νέο πολιτικό, τον Δημήτρη Αβραμόπουλο. Μία ακόμη όμως σημαντική προσωπικότητα διεκδίκησε τον δημαρχιακό θώκο για λογαριασμό της ευρύτερης αριστεράς, ο Λέων Αυδής (1937-2000). Η μετριοπαθής στάση του Δ. Αβραμόπουλου και η οξύτητα που προσπάθησε να επιβάλει ο Θ. Πάγκαλος απέβησαν, τελικά, προς όφελος του πρώτου, ο οποίος διήνυσε δύο πλήρεις τετραετίες. Στις εκλογές του 1998, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος υπερίσχυσε της Μαρίας Δαμανάκη, από τον πρώτο γύρο, καταλαμβάνοντας ποσοστό 57,70% και 25 έδρες.