1989: Η ΑΝΑΒΙΩΣΗ

Νίκος Σκιαδάς (1939-1992)

Ο Νίκος Σκιαδάς είναι το πρόσωπο που σκέφτηκε την αναβίωση του «Μικρού Ρωμηού» στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Η ιστορία έδειχνε να επαναλαμβάνεται! Σε μια περίοδο με ιδιαίτερη πολιτική ένταση και τον δικομματισμό (Ν.Δ. – ΠΑ.ΣΟ.Κ.) στο αποκορύφωμά του, ο Νίκος Σκιαδάς, άνθρωπος με δημοκρατική παράδοση και παρουσία, έντονα πολιτικοποιημένος στον χώρο της Αριστεράς, αρεσκόταν να σατιρίζει τις εξελίξεις.

Καλοκαιράκι του 1989, έπειτα από μια παράσταση στο Ηρώδειο, μεζεδάκι και ψιλοκουβεντούλα, κάπου στην οδό Αποστόλου Παύλου. Ο Νίκος Σκιαδάς αντάλλασσε απόψεις με τον στενό φίλο του, τον Ευρυτάνα βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Κώστα Σαψάλη. Είχαν άλλωστε κοινές αδυναμίες, όπως η παρέα και τα γιοματάρια… Στο επίκεντρο της κουβέντας, ή μάλλον της σάτιρας, ο Μένιος Κουτσόγιωργας και ο Δημήτρης Τσοβόλας, με τα περίφημα τότε ειδικά δικαστήρια.

Ο Νίκος, μεταξύ των άλλων και αθεράπευτος ερευνητής της Ιστορίας, έδειχνε στον φίλο του, Κώστα, τα σημεία όπου μεγαλουργούσε ο Θεοδοσίου λίγο παραπάνω και του αφηγούνταν με θεατρικό τρόπο τα κατορθώματά του. Ποια ήταν η σχέση Σκιαδά – Θεοδοσίου; Ένα από τα αδέλφια του Νίκου, ο Γιώργος, είχε παντρευτεί μία από τις εγγονές του Θεοδοσίου. Και ο Νίκος Σκιαδάς με επιμέλεια και σύστημα είχε συγκεντρώσει σημαντικό υλικό, διασώζοντας ό,τι ήταν δυνατόν. Εξάλλου, ο ίδιος είχε δομήσει μια εξαιρετικά σημαντική ιστορική, λογοτεχνική και θεατρική Βιβλιοθήκη, καθώς και πλουσιότατες συλλογές (δίσκων, ηχητικών τεκμηρίων, ιστορικών εγγράφων, φωτογραφικών αρχείων κ.ά.).

Εν πάση περιπτώσει, εκεί, ανάμεσα στην κουβέντα, στον καπνό και στη ρετσίνα, αποφασίστηκε η επανέκδοση του «Μικρού Ρωμηού»! Και δεν ήταν βέβαια δυνατόν να φανταστούν πού θα κατέληγε εκείνη η σκέψη. Η «εντολή» υλοποίησης της «κεφάτης» απόφασης εδόθη στον τρίτο της παρέας, τον 28χρονο τότε Ελευθέριο Σκιαδά. Το πρώτο φύλλο εκδόθηκε λίγους μήνες αργότερα, ταυτόχρονα με την ίδρυση του Ιστορικού Αρχείου του Ελευθερίου Σκιαδά, το οποίο «κτίστηκε» με το πλουσιότατο υλικό που διέθετε ο Νίκος Σκιαδάς.

Ο Νίκος Σκιαδάς έφυγε πρόωρα από τη ζωή, επάνω στην ακμή της δράσης, της προσφοράς και των πνευματικών του αναζητήσεων. Οι πολύτιμες αρχειακές συλλογές του αποτέλεσαν την πρώτη «μαγιά» για όσα σήμερα διαθέτουν οι αρχειακές συλλογές του Ελευθερίου Σκιαδά και μια υψηλή πνευματική παρακαταθήκη.