Ο οραματιστής αρχιτέκτονας Παύλος Π. Βακάς

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Από τις ευγενικότερες μορφές των Αθηνών ο αρχιτέκτων Παύλος Π. Βακάς έφευγε από τη ζωή τον Ιανουάριο 1942. Γεννημένος στο Γαλάζιο της Ρουμανίας και ύστερα από λαμπρές αρχιτεκτονικές σπουδές στη Γερμανία και στη Γαλλία εγκαταστάθηκε το 1894 στην αιώνια πόλη της αρμονίας και της ωραιότητας. Ένιωσε και αγάπησε, όσο λίγοι, την Αθήνα. Υπήρξε ο πρώτος επιστήμονας που επισήμανε την ανάγκη κατεδάφισης κτιρίων ώστε η Αθήνα από «Πόλις των Παντοπωλών» να παραμείνει η «Πόλις των Γραμμάτων και των Τεχνών».
Από το πλουσιότατο έργο του ξεχώρισε η πολυσυζητημένη μελέτη που εκπόνησε το 1896 για τη δημιουργία νέας λαμπρής και ευρύτατης λεωφόρου η οποία θα ξεκινούσε από το Πανεπιστήμιο και θα κατέληγε στην είσοδο της Ακροπόλεως. Μια νοητή προέκταση της οδού Κοραή μέχρι το Μοναστηράκι και συνέχεια προς το Αστεροσκοπείο. Είχε δε υπολογίσει, ότι οι αποζημιώσεις για τις οικίες που θα κατεδαφίζονταν θα καλύπτονταν πολλαπλάσια από τα οικόπεδα που θα σχηματίζονταν επί της νέας λεωφόρου.
Όλα τα ακίνητα θα ήταν υποχρεωτικά ισοστεγή παρουσιάζοντας μία από τις ωραιότερες λεωφόρους του κόσμου. Όπως έγραψε πολλά χρόνια αργότερα ο Θ. Βελλιανίτης «κάτι παρόμοιον έγινεν εις το Παρίσι επί Ναπολέοντος Γ’ ότε ηνοίχθησαν η λεωφόρος του Μελοδράματος και τα νέα βουλεβάρτα, τα οποία έδωκαν την σημερινή όψιν εις την γαλλικήν πρωτεύουσαν». Ο περίφημος νομομηχανικός Αθανάσιος Γεωργιάδης, ο εισηγητής της επίσημης διαίρεσης των Αθηνών σε συνοικίες και συντάκτης ενός πολυτιμότατου χάρτη του 1908, αποδεχόμενος το σχέδιο Βακά πρότεινε η νέα οδός να φέρει τα ονόματα του Περικλέους και της Ασπασίας.
Σχεδίασε σπουδαία κτίρια, τα οποία μέχρι τις ημέρες μας κοσμούν την πόλη. Ασχέτως των αντιρρήσεων που ήγειραν οι προτάσεις του, το έργο του παραμένει διεσπαρμένο και ακατάγραφο.