Το «Γιουσουρούμ» των Αθηνών

ΓΙΟΥΣΟΥΡΟΥΜΓράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Καραϊσκάκη, την εποχή του Όθωνα, εγκαθίσταται ο Εβραίος έμπορος Νώε Γιουσουρούμ, μια από τις πλέον χαρακτηριστικές φυσιογνωμίες του 19ου αιώνα. Άνοιξε εμπορικό κατάστημα, το οποίο πουλούσε μεταχειρισμένα ρούχα και υποδήματα. Στην ίδια περιοχή, η οποία ονομαζόταν «Τα εβραίικα», υπήρχαν και άλλα εμπορικά καταστήματα με φθηνά εμπορεύματα, παλαιοπωλεία κ.λπ. Η οικογένεια Γιουσουρούμ -στα εβραικά σημαίνει «άνθρωπος του Θεού»- αμέσως μετά την Επανάσταση του 1821 πέρασε από τη Σμύρνη στην Κύθνο και από εκεί στην Αθήνα. Στις αρχές του 20ού αιώνα η οικογένεια ανήγειρε και το δικό της νεοκλασικό στη γειτονική συνοικία του Θησείου. Εξάλλου, λίγο παρακάτω, στην οδό Μελιδώνη υπήρχε η εβραϊκή συναγωγή που σώζεται μέχρι τις ημέρες μας.
Σύνηθες ήταν το φαινόμενο, στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Αθηνάς, όπου ήταν τα πρακτορεία, οι επαρχιώτες να ρωτούν πού βρισκόταν το κατάστημα του Γιουσουρούμ, για να αγοράσουν φθηνά μεταχειρισμένα ρούχα. Από τότε καθιερώνεται η χρήση της ονομασίας «Γιουσουρούμ», λόγω της ύπαρξης του εμπορικού καταστήματος του ομώνυμου Εβραίου εμπόρου. Δεν είναι λίγοι αυτοί που όταν πρόκειται να επισκεφθούν το Μοναστηράκι και την πλατεία Αβησσυνίας, συνήθως τα πρωινά της Κυριακής, λένε «πάμε για ψώνια στο Γιουσουρούμ».
Μετά τον θάνατο του Νώε Γιουσουρούμ, το εμπορικό κατάστημα το διατήρησε ο γιος του Ηλίας, ο οποίος διετέλεσε και αντιπρόεδρος του Σωματείου Παλαιοπωλών κατά την περίοδο 1890-1920.
Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους οι Γιουσουρούμ άνοιξαν το περίφημο «Κατάστημα Συμμαχικών Ειδών» στην οδό Ερμού 84, όπου παλαιότερα υπήρχαν μεγάλοι στάβλοι. Εκεί πωλούνταν μεταχειρισμένα στρατιωτικά είδη, χρήση που καθιερώθηκε στην περιοχή και ίχνη της σώζονται μέχρι τις ημέρες μας. Οι άνδρες της οικογένειας –κλάδοι της οποίας υπάρχουν και σήμερα– διακρίθηκαν στους πολέμους.

ΠΗΓΕΣ – ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
Είναι γνωστό πως το μεγαλύτερο μέρος των δημοσιεύσεων στην εφημερίδα μας αλλά και στον ιστότοπο www.mikros-romios.gr στηρίζεται σε αδημοσίευτες πηγές και είναι προϊόν πρωτογενούς έρευνας.
Επειδή δεν είναι δυνατόν να παρατίθενται παραπομπές, λόγω του δημοσιογραφικού χαρακτήρα των δημοσιεύσεων, οι ερευνητές που επιθυμούν να εντρυφήσουν περισσότερο στα δημοσιευόμενα θέματα μπορούν να επικοινωνούν με το Τμήμα Αρχειακών Μελετών του «Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών - Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία» (Tηλ: 210-3426833 και 210-3231397) ή ηλεκτρονικά (info@mikros-romios.gr), ώστε να ενημερώνονται για παραπομπές ή να συλλέγουν συμπληρωματικές πληροφορίες.