O Aθηναίος που ντύθηκε δεσπότης, με συνέπεια να τον αφορίσει η Εκκλησία

του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά.

Το γεγονός ότι οι Απόκριες υπήρξαν ανέκαθεν μια καλή ευκαιρία για τη… διαπόμπευση κάθε είδους εξουσίας μαρτυρεί και ένα περιστατικό που έγινε όταν ο Βύρων και ο Hobhouse βρίσκονταν στην Αθήνα. Εκτός από τους Τούρκους και τους δημογέροντες, σημαντική μορφή εξουσίας αποτελούσαν και οι ορθόδοξες εκκλησιαστικές αρχές. Κάποιος, λοιπόν, θερμόαιμος χριστιανός της εποχής, ο οποίος προφανώς διέθετε και τολμηρό χιούμορ, αποφάσισε να σατιρίσει τον επίσκοπο Αθηνών, του οποίου η δικαιοδοσία απλωνόταν ως τη Βοιωτία και σε μερικά τμήματα του Μοριά.

Ασκούσε απόλυτη εξουσία στον Κλήρο της περιοχής του και, σύμφωνα με τον Hobhouse, «πλάι στην κατοικία του υπήρχε φυλακή για τον εγκλεισμό των παραβατών, τους οποίους μπορούσε να τιμωρήσει με ξυλοδαρμό»! Ο ίδιος περιηγητής σημειώνει πως το σπίτι του Δεσπότη ήταν το καλύτερο των Αθηνών, με ευρύχωρη αυλή και μεγάλο περιβόλι. Σημειωτέον ότι στην πόλη υπήρχαν τότε 4 τζαμιά, 36 εκκλησίες και περίπου 200 ξωκλήσια.

Ο Αθηναίος, λοιπόν, που προαναφέραμε φόρεσε ράσα και μιμήθηκε τον Δεσπότη καθώς έκανε αγιασμό στα αθηναϊκά σπίτια. Ωστόσο, η σάτιρά του ενόχλησε τον Κλήρο, ο οποίος έσπευσε να τον αφορίσει, όπως τουλάχιστον παραδίδει ο περιηγητής! Και ενώ οι Τούρκοι εμφανίζονταν να ανέχονται, λόγω του εθίμου, κάποιες υπερβολές εκ μέρους των μασκαράδων της εποχής, δεν έδειχναν την ίδια ανοχή και οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας. Σύμφωνα δε με άλλη μαρτυρία, του αξιόπιστου Καμπούρογλου αυτή τη φορά, ο δυστυχής αυτός Αθηναίος μασκαράς τιμωρήθηκε αυστηρά και υποβλήθηκε σε δημόσιο εξευτελισμό για την άφρονα πράξη του να σατιρίσει τον κλήρο. Υποχρεώθηκε την πρώτη Κυριακή μετά τις Απόκριες, όταν απόλυσε το Καθολικό και ήταν μαζεμένη όλη η Αθήνα, να γονατίσει και να βάλει την παλάμη του στη γη για να την πατήσει ο δεσπότης! Δύσκολοι καιροί για μασκαράδες.

ΠΗΓΕΣ – ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
Είναι γνωστό πως το μεγαλύτερο μέρος των δημοσιεύσεων στην εφημερίδα μας αλλά και στον ιστότοπο www.mikros-romios.gr στηρίζεται σε αδημοσίευτες πηγές και είναι προϊόν πρωτογενούς έρευνας.
Επειδή δεν είναι δυνατόν να παρατίθενται παραπομπές, λόγω του δημοσιογραφικού χαρακτήρα των δημοσιεύσεων, οι ερευνητές που επιθυμούν να εντρυφήσουν περισσότερο στα δημοσιευόμενα θέματα μπορούν να επικοινωνούν με το Τμήμα Αρχειακών Μελετών του «Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών - Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία» (Tηλ: 210-3426833 και 210-3231397) ή ηλεκτρονικά (info@mikros-romios.gr), ώστε να ενημερώνονται για παραπομπές ή να συλλέγουν συμπληρωματικές πληροφορίες.